Ibtissem Guefrachi

Ibtissem Guefrachi :Ufukta Biyoloji, Tunus’tan Fransa’ya yolculuk

 L’Oréal ve Unesco işbirliğiyle 20 yıldır yapılan organizasyonda 15 Bilim Kadını yatıkları bilimsel çalışmalardan dolayı ödüllendiriliyor. Geçtiğimiz günlerde yapılan ödül töreninde araştırmalarına Fransa’da devam eden 34 yaşındaki Tunus’lu araştırmacı Ibtissem Guefrachi’de yerini almıştı.

Guefrachi verdiği röportajda karşılaşmış olduğu zorlukları ve Biyoloji tutkusundan bahsediyor.

Ibtissem Guefrachi yuvarlak ve güleç bir yüze sahip, sesi -heyecandanmı yoksa utangaçlıktanmı bilinmez- bazen titriyor, bakışlarını kaçırıyor kendisi ile ilgili sorduğumuz sorularda. Ancak konu Biyoloji’ye geldimi iş değişiyor. Kocaman gözlerini hiç kırpmadan size dikiyor.

Tunus’un Gabes şehrinden doktorasını yapmış olarak gelen Guefrachi, Fransa’nın Pau şehrinde, aynı adı taşıyan Üniversite’de araştırma görevlisi olarak çalışıyor.  Çalışmalarıyla L’Oreal’in gelecek vaad eden bilim kadını ödülüne layık görüldü.

34 yaşındak biyolog Tunus’un Gabes şehrinden gelmiş Fransa’ya. Pau şehrinde ayn adı taşıyan üniversitede araştırma görevlisi Biyoloji alanında.  L’Oréal-UNESCO işbirliğinde yapılan ve bu sene 20. gerçekleşen gelecek vaad eden bilim kadınları ödülüne layık görülen kadınlardan biri Guefrachi.

Ne üzerine çalıştığını sorduğumuzda Guefrachi şöyle özetliyor:

Belirli bir bitki ile belirli bir bakterinin etkileşimini inceliyorum. Bazı küçük bitkisel proteinlerin doğal antibiotik olarak  kullanılabileceğini fark ettim. Bu alanda çalışma yapmasını kendisine önerende yin Pau Üniversitesi’nden Moritanya asıllı Amadou Vadel adında bir profesör.

Gabes’te genç kadınlardan tek beklenilen şey evelnip çoluk çocuğa karışmaları ve evinin hanımı olmaları.

Ibtissem Guefrachi baba evini ilk defa 26 yaşında o da Fransa’ya gelmek için geride bırakıyor. Ailesinin ona eğitim konusunda her zaman destek verdiğini ancak Gabes şehrinde ailesinin çevresindeki pek çok kişi, ailenin onu evlendirmek yerine Fransa’ya gitmesine göz yummaları konusunda yadırgamış.

Fransa’ya geldiğinde Master ve Doktorasını başarıyla tamamlamış. Ne bir kadın olmasının, ne de baş örtülü olmasından dolayı herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmamış. “Fransa’da bir yerlere gelmek için önemli olan ne kadar çalıştığınız, onun dışında hiçbir şeyin önemi yok.”diyor Guefrachi, Fransa’nın o ve onun gibi bilim kadını olmak isteyen pek çok yabancı öğrenciye kucak açtığını vurgulayarak.

Araştırmacı olmanın bilim insanı olmanın çok kolay olmadığının ve bunun bazı fedakarlık gerektiğinin çok iyi farkında Guefrachi. Akşamları eve geç dönüyor, haftasonlarının çoğunu laboratuvarda geçiriyor. Böyle bir tempoda çalışırken aile kurabilmenin çok zor olduğunu biliyor. O yüzden şimdilik aile kurma hayallerini erteliyor ve tüm zamanını araştırmalarına ve çalışmalarına ayırıyor.

Ibtissem Guefrachisenede iki defa memleketine, “baba ocağına”, Tunus’un Gabes kentine dönüyor. İzlemiş olduğu yolun, oradaki zihniyetlerin değişmesinde bir nebze payı olduğunu hissediyor. “Gabes’in köyünden çıkıp, Fransa’da üniversite hocalığına giden yol, ve bunu benim başarmış olmam, yani onların hemşerisi Gabes’li bir kızın bunu başarmış olması insanları çok etkiliyor, memleketimde şöhret olduğumu söyleyebilirim” diye de ekliyor gülerek.

Pek çok Tunus’lu genç hanım kendisiyle konuşmaya geliyor. Akademik kariyer yapma konusunda kendisinin görüşünü alıyorlar. Ibtissem Guefrachi herkese örnek olabilecek bir kariyeri olmasına rağmen, kendisi bir model alınmasını istemeyecek kadar mütevazı, “ben onlara sadece kendi izlediğim yoldan bahsediyorum, kendi aldığım kararlardan ve yaşadıklarımdan bahsediyorum” diyor.